Wat is het verschil tussen een levenstestament en een ‘gewoon’ testament?

Naast het ‘gewone’ testament is er sinds een aantal jaren ook het levenstestament. Hoewel de benaming erg op elkaar lijkt, zitten er verschillen tussen de twee. Het gewone testament werkt als je overlijdt en het levenstestament als je zelf geen beslissingen meer kunt nemen in je leven. Er zijn mensen die zowel een testament als een levenstestament hebben. Wanneer kies je wat?

Testament

In een testament, ook wel de afwikkeling van het nalatenschap, regel je allerlei zaken voor als je bent overleden. Bijvoorbeeld hoe en onder wie je erfenis wordt verdeeld en wie jouw erfenis afwikkelt. Het is niet altijd nodig om een testament te maken. De wet regelt namelijk wie er van je erft als je geen testament hebt gemaakt. Veel mensen willen echter zelf regelen hoe de erfenis wordt verdeeld.  Er kunnen ook andere redenen zijn om een testament te maken. Bijvoorbeeld als je geldbedragen of een bepaalde bezitting wilt vermaken aan een specifieke begunstigde, bijvoorbeeld een geldbedrag aan het goede doel of een auto aan een neefje. Voor sommige regelingen hoef je geen testament te maken. Sommige zaken kun je vastleggen in een codicil. Een codicil is een handgeschreven stuk dat je zelf hebt gemaakt.

Ook wordt vaak voor een testament gekozen om een executeur aan te wijzen. Als er een executeur is, kan de erfenis makkelijker worden afgewikkeld en wordt in veel gevallen onenigheid tussen de erfgenamen onderling voorkomen.

Ouders willen voor hun kinderen vaak de uitsluitingsclausule met een testament vastleggen. Hiermee wordt voorkomen dat een schoonkind bij scheiding van het kind meedeelt in de erfenis.

Levenstestament

Een levenstestament maak je om een vertrouwenspersoon aan te wijzen die namens jouw beslissingen neemt als je dat zelf tijdelijk of definitief niet meer kunt. Als je bijvoorbeeld door ziekte zelf je zaken niet meer kunt regelen, bijvoorbeeld het betalen van rekeningen, het bijhouden van je administratie en het doen van belastingaangiften, maar ook het zorgen voor uw huisdieren etc., dan is het prettig als je een vertrouwenspersoon hebt aangewezen die dat voor je doet. Als je niet meer thuis kunt wonen, dan moet deze een nieuw tehuis voor je zoeken en namens jou beslissen wat er met uw huis en inboedel moet gebeuren. Het gaat niet alleen om zakelijke beslissingen, maar ook om beslissingen over jouw medische behandeling. Vaak wordt gedacht dat een partner of kinderen al deze beslissingen namens jou kunnen nemen in zo’n situatie. Dat is echter niet zo. Als er dan geen levenstestament is, dan moet er aan de rechter worden gevraagd of hij iemand als bewindvoerder aanwijst die de zaken regelt. Je moet er rekening mee houden dat het enige tijd kan duren voordat de rechter een bewindvoerder heeft aangewezen en dat je waarschijnlijk zelf geen zeggenschap meer hebt over hoe die bewindvoerder jouw belangen behartigt.

In de praktijk

Zoals gezegd: er zijn mensen die zowel een testament als een levenstestament hebben. Neem bijvoorbeeld Annette. Zij is gescheiden en heeft drie kinderen. Bij de Netwerknotaris maakte ze een levenstestament waarin ze haar drie kinderen als vertrouwenspersonen heeft aangewezen. Ze vindt het belangrijk dat haar drie kinderen haar samen vertegenwoordigen als ze dat zelf niet meer kan, zodat er geen gedoe kan ontstaan over geld. In het levenstestament heeft ze vastgelegd dat de jaarlijkse schenking die ze haar kinderen doet gewoon moet worden doorgezet. Ook heeft ze vastgelegd welke medische behandelingen ze wel en welke ze niet wil ondergaan. In het memorandum, een bijlage aan het levenstestament, legt ze nog een aantal praktische zaken vast zoals rekeningnummers en andere gegevens.

In haar testament heeft Annette beschreven dat haar drie kinderen van haar erven, maar dat ook haar kleinkinderen geld uit de erfenis krijgen. Ze weet van de Netwerknotaris dat geld geven in je testament aan je kleinkinderen ook gunstig is voor de erfbelasting. Daarom krijgen de kleinkinderen het bedrag dat ze belastingvrij van hun oma kunnen erven (naar de belastingtarieven van 2014 is dat bijna 20.000 euro).

Voor vragen hierover of het maken van een afspraak, neem gerust contact met ons op