Jaarlijks worden vele besluiten genomen door diverse overheden. Uiteenlopende besluiten, genomen door de gemeenteraad, het college van b&w, provinciale staten, gedeputeerde staten, de minister of zelfstandige bestuursorganen (zbo’s). Daarnaast kunt u te maken krijgen met feitelijk handelen door de gemeente, de provincie, het rijk of andere overheidsinstanties. De gevolgen voor burgers en bedrijven kunnen in financieel opzicht soms verstrekkend zijn.
Wanneer je schadevergoeding wenst te ontvangen van de overheid als gevolg van feitelijk handelen of besluiten, dien je een aantal zaken goed te onderscheiden.
Allereerst dient te worden beoordeeld of er sprake is van schade als gevolg van een feitelijke handeling of een besluit. Is er sprake van een feitelijke handeling, dan is de civiele rechter bevoegd. Je dient dan aan te tonen dat het feitelijk handelen jegens jou onrechtmatig is. Hiervoor is noodzakelijk dat is voldaan aan de volgende voorwaarden:
– onrechtmatigheid;
– toerekenbaarheid
– relativiteit
– causaal verband
– schade
Is er sprake van een besluit, dan dient te worden beoordeeld of de schade het gevolg is van een onrechtmatig of rechtmatig besluit.
Is de schade het gevolg van een rechtmatig (appellabel) besluit, dan kan komt deze schade mogelijk in aanmerking voor nadeelcompensatie. Bij nadeelcompensatie gaat het om een vergoeding van de schade (nadeel) die jij hebt geleden als gevolg van een rechtmatig overheidsbesluit, maar welke schade onevenredig zwaar op jou drukt, zodat deze schade voor vergoeding/compensatie in aanmerking dient te komen. Denk daarbij bijvoorbeeld aan planschade.
Om in aanmerking te komen voor nadeelcompensatie dien je te wenden tot het bestuursorgaan en vervolgens tot de bestuursrechter.
Is jouw schade het gevolg van een onrechtmatig besluit, dan dien je in bepaalde situatie aan te kloppen bij de bestuursrechter. Je kunt in ieder geval bij de bestuursrechter terecht bij als er sprake is van:
– onrechtmatig besluit
– onrechtmatig handelen ter voorbereiding van een onrechtmatig besluit
– het niet tijdig nemen van een besluit
– een ander onrechtmatig handelen van een bestuursorgaan met betrekking tot bepaalde ambtenaren
De bestuursrechter is daarnaast bevoegd om te oordelen over schade bedragen tot € 25.000,- of indien de schade het gevolg is van een besluit waarover de Centrale Raad van Beroep of de Hoge Raad heeft geoordeeld. In alle overige gevallen is de burgerlijke rechter bevoegd. Denk daarbij aan schade als gevolg van besluiten waarover de Raad van State of het College van Beroep voor het bedrijfsleven heeft geoordeeld. Zowel de bestuursrechter als de civiele rechter zal aan de hand van eerder genoemde criteria beoordelen of er sprake is van een onrechtmatige overheidsdaad (besluit of feitelijke handeling).
Zoals uit het voorgaande blijkt is het nog niet eenvoudig om in het bestuursrecht een vergoeding te ontvangen als gevolg van besluiten of handelingen van de overheid. Neem voor meer informatie over dit rechtsgebied contact op met onderstaande specialisten.