We zien het de laatste tijd steeds vaker: in plaats van de bank wordt geld geleend van familie en vrienden. Vaak worden daar geen afspraken over gemaakt, met alle gevolgen van dien. Er moeten dan rechters aan te pas komen om ruzie over rente en terugbetaling op te lossen.
Ook komen we vaak tegen dat dat directeur-grootaandeelhouders (DGA’s) vanuit privé dan wel hun holdingvennootschappen de operationele activiteiten van de in de vorm van een besloten vennootschap gedreven onderneming (werkmaatschappij) financieren en geen bankfinanciering kunnen of willen aantrekken.
Schriftelijke vastlegging
Als u geld aan iemand uitleent, is het verstandig dit schriftelijk vast te leggen. U kunt zelf een stuk opstellen, dit wordt een ‘onderhandse akte’ genoemd. Maar als het om grote bedragen gaat is het verstandig de notaris de akte te laten opstellen, het wordt dan een notariële akte. Hieraan is een aantal voordelen verbonden.
Behalve dat de notaris zorgt voor een juridisch juiste inhoud van de akte, heeft u met een notariële akte sterker bewijs in handen dan met een onderhandse akte. Een notariële akte kan niet wegraken zoals dat bij een onderhandse akte wel kan. Bovendien staat vast op welke dag de akte is getekend en dat de handtekeningen onder de akte ‘echt’ zijn. Daarnaast heeft een notariële akte ‘executoriale kracht’. Dit wil zeggen dat als de ander zijn verplichtingen niet nakomt, u de deurwaarder op die persoon kunt afsturen. Met een onderhandse akte moet u voor dit soort zaken eerst naar de rechter. Dit kost vaak meer tijd en geld.
Zekerheid bij niet terugbetalen
Als u als schuldeiser zekerheid wilt voor de terugbetaling van het geld dat u uitleent, is het verstandig om een zekerheidsrecht af te spreken. Iedereen kent wel het recht van hypotheek op een pand of een stuk grond. Dit houdt in dat als er niet betaald wordt als uiterste maatregel het pand of stuk grond kan worden geveild. U heeft dan in principe voorrang (zelfs op de fiscus en zelfs bij faillissement van de schuldenaar) bij de betaling uit de veilingopbrengst. Een hypotheekrecht moet worden vastgelegd in een notariële akte en worden ingeschreven bij het kadaster.
Zekerheidsrechten voor DGA’s
Maar ook als u als DGA vanuit privé of vanuit uw holdingvennootschap de werkmaatschappij financiert in de vorm van een geldlening of rekening-courant, kunt u voor de terugbetaling van de financiering een zekerheidsrecht afspreken. Banken verlangen vaak (stil) pandrecht op voorraden, debiteuren en inventaris en dat kunt u – net als een bank – ook verlangen als u of uw holdingvennootschap de werkmaatschappij financiert. Ook domeinnamen vertegenwoordigen een economische waarde. Daarom is het mogelijk en wellicht verstandig om de domeinnaam van uw onderneming aan u of uw holdingvennootschap te verpanden.
Voor vestigen van pandrecht op voorraden, debiteuren en inventaris is een notariële akte of een – bij de Belastingdienst geregistreerde – onderhandse akte nodig. Voor het vestigen van pandrecht op domeinnamen is eveneens een notariële of onderhandse akte van verpanding nodig die uiteindelijk bij Stichting Internet Domeinregistratie Nederland (SIDN) moet worden geregistreerd.
Problemen in de praktijk
In de praktijk blijkt echter dat het vestigen van pandrecht niet op de juiste wijze heeft plaatsgevonden. Veel financiers vergeten verder dat pandrecht op toekomstige debiteuren slechts zeer beperkt bij voorbaat kunnen worden verpand en verzuimen voor nieuwe debiteuren een pandakte regelmatig bij de Belastingdienst opnieuw te registreren. Bij uitwinning van het pandrecht blijkt dan dat de financier alsnog achter het spreekwoordelijke net vist en voor de uitwinning de concurrentie van andere schuldeisers moet aanvaarden of zelfs de voorrang van de Belastingdienst.
Advies
Kortom, als u vanuit privé of vanuit uw holdingvennootschap uw onderneming financiert en zekerheden wilt bedingen, moet u goed opletten dat u de zekerheden op juiste wijze vestigt.
Rob Cremers
Telefoonnummer: 088 433 333
email: r.cremers@abmaschreurs.nl
