Het kindsdeel is het deel van de erfenis waar u als kind recht op heeft op grond van de wet of het testament. Het kan dat uw erfenis niet direct opeisbaar is, bijvoorbeeld als er sprake is van een wettelijke verdeling of ouderlijke boedelverdeling. Bij beide regelingen geldt dat u wel erfgenaam bent, maar nog geen erfenis ontvangt. U heeft namelijk een geldvordering op de langstlevende. De wet of het testament bepaalt wanneer uw kindsdeel wel opeisbaar is. Let op: over deze vordering moet erfbelasting betaald worden. De langstlevende partner draagt deze erfbelasting af.

Kan uw kindsdeel eerder uitbetaald worden?

Ja, dat kan en mag. Er kunnen situaties zijn waarbij het gunstig is om na het overlijden van de eerste partner alvast het kindsdeel uit te betalen. Bijvoorbeeld voor de aankoop van een woning of de aflossing van een hypotheek. Ook kan het fiscaal voordeling zijn om alvast uit te keren, maar let op: het kan ook nadelig uitpakken. Laat u hierover daarom goed informeren. Voor de langstlevende is het wel van belang dat er genoeg middelen overblijven na uitbetaling van het kindsdeel.

Kunt u uw kindsdeel opeisen?

Nee, dit is niet mogelijk. U moet wachten tot de langstlevende is overleden of als één van de ander in de wet of het testament genoemde situaties zich voordoet.

Waarom is het kindsdeel niet direct opeisbaar?

Het kindsdeel is niet direct opeisbaar omdat de langstlevende in het erfrecht een bevoorrechte positie heeft. Dit betekent simpelweg dat de langstlevende zoveel mogelijk moet kunnen voortleven, zoals hij of zij dit deed voor het overlijden. Daarom is in de wet de wettelijke verdeling opgenomen. Door deze wettelijke verdeling komen alle goederen bij de langstlevende terecht en wordt de langstlevende dus eigenaar van alles wat tot de nalatenschap behoort, ook eventuele schulden. Als het wel direct opeisbaar zou zijn, dan kan het verzorgd achterlaten van de langstlevende in het gedrang komen. Als het kindsdeel uitbetaald moet worden, maar het vermogen zit bijvoorbeeld in de woning, dan zou deze woning verkocht moeten worden om de vordering aan de kinderen uit te betalen. Deze situatie wordt voorkomen door de niet-opeisbaarheid van de kindsdelen van de kinderen.

Wanneer is het opeisbaar?

In de volgende situaties is het kindsdeel opeisbaar:

• de langstlevende komt te overlijden
• de langstlevende raakt failliet of komt in de schuldsanering
• er zijn bepalingen in het testament opgenomen (de langstlevende heeft een bepaalde leeftijd bereikt, de langstlevende trouwt zonder het maken van huwelijkse voorwaarden die uitsluiting van iedere gemeenschap inhouden, etc.)

Waar kunt u uw kindsdeel opeisen?

Bij wie u uw kindsdeel kunt opeisen is afhankelijk van de situatie. Zo kan het zijn dat er in het testament een leeftijd is genoemd als opeisbaarheidsgrond. Als dit zo is, dan moet u bij de langstlevende zijn die die leeftijd heeft bereikt. Is er sprake van curatele en wordt uw kindsdeel opeisbaar door de ondercuratelestelling van de langstlevende? Dan moet u bij de curator zijn. Als de langstlevende komt te overlijden en er is een executeur benoemd, dan moet u bij de executeur zijn.

Moet u erfbelasting betalen?

Nee, u betaalt geen erfbelasting over uw kindsdeel. De langstlevende moet dit (eventueel) wel. Of er erfbelasting betaald moet worden, is afhankelijk van de hoogte van het bedrag. Is het bedrag groter dan de fiscale vrijstelling, dan is er erfbelasting verschuldigd. Omdat u uw kindsdeel niet gelijk na het eerste overlijden ontvangt, bepaalt de wet dat de langstlevende de erfbelasting afdraagt aan de Belastingdienst.

Ontvangt u rente?

Omdat uw kindsdeel een vordering is op de langstlevende, mag uw kindsdeel verhoogd worden met een rente. De hoogte van deze rente kan in een testament zijn vastgelegd. Is er geen testament opgesteld, dan bepaalt de wet of er een rente moet worden berekend over de kindsdelen. Op dit moment is de rentestand zodanig dat er op grond van de wet géén rente wordt berekend over de kindsdelen.

Wanneer moet uw kindsdeel worden berekend?

Het is verstandig en ook aan te bevelen om uw kindsdeel direct na het eerste overlijden van een van uw ouders te laten berekenen en vaststellen. Omdat er lange tijd tussen het eerste overlijden en het overlijden van de langstlevende kan zitten, kan er veel administratie verloren gaan. Achteraf vaststellen van de hoogte van uw erfdeel bij het eerste overlijden is dan niet eenvoudig meer.

Tenslotte: is er verschil tussen kindsdeel en legitieme portie?

Ja, een kindsdeel is iets anders dan een legitieme portie. Kort gezegd is de legitieme portie de helft ervan. Daarnaast is er nog een groot verschil: de legitieme portie moet binnen 5 jaar na overlijden van de langstlevende opgeëist worden. Gebeurt dit niet, dan vervalt de legitieme portie en heeft u nergens meer recht op.

Neem contact op